Hazır ülke gündemi diplomatik rezaletler ve Suriye zaferi ile meşgul, bu hafta yerel sorunlarımızdan birine değinelim dedim. Aslında sorun bütün ülke genelinde mevcut. Fakat Samandağında olması bir hayli ilginç.
Yaklaşık 7 yıl Kocaelinde yaşamış, iş icabı hemen hemen bütün büyük şehirleri gezmiş biri olarak söyleyebilirim ki; ilçemizdeki kira fiyatları birçok yere göre gayet uygun. İnanmayacaksınız ama çarşı merkezinde bulunan işyerleri için de geçerli bu durum. Sadece kira bedelleri dolar üzerinden olduğundan ve dolar da önceki kira dönemine göre asimetrik arttığından bize fazla geliyor o kadar.
Konumuza dönecek olursak; kira bedelleri düşük olmasına düşük de, satın almak istediğinizde durum bir hayli değişiyor. Kesinlikle abartmıyorum; İstanbul piyasasıyla yarışacak kadar pahallı emlak fiyatları Samandağında. Şehir dışındaki arkadaşlara, burada ortalama bir apartman dairesinin fiyatı 100.000 Dolaresten başlıyor dediğimde bunun gerçek olamayacağını söylüyorlar. Zira haklılar da. Artık internet çağındayız, açın bakın sahibinden.com’a ve benzeri internet sitelerine, İstanbul dahil büyük metropollerde fiyatlar nasılmış diye. İsterseniz hiç uzağa gitmeyin Antakya ve İskenderun ile kıyaslayın fiyatları. 300.000 liraya apartman dairesi ne demek yahu, Ataşehir mi burası?
Peki neden bu kadar pahallı? 2 sebebi var bu pahallılığın, ilki en masumanesi; bu fiyattaki evlere halkın talep sunması. Adam evlenecek, ortalama Samandağlı kız babası evi olamayan adama kız vermez. (Yerel halktaki söyleyişle kiraya kız vermez) Adam ne yapsın Arabistandan topladığını getirip eve yatırıyor yada kendini 10 yılda ancak bitecek konut kredilerine mahkum ediyor. Oysa bu evler, bu fahiş fiyatlara elden çıktıkça emin olun fiyatlar bırakın yerinde saymayı artmaya devam edecektir.
Diğer sebebi ise arzedenlerin -kuvvetle muhtemel farkında olmayarak- piyasada kartelleşmeye yol açması. Yani rekabet edemeyecek kadar az sayıdaki inşaat firması veya müteahitlerin fiyatları birbirlerine bakarak belirlemesi. Rekabet Kanunu gereğince 3 kata kadar tazminat yaptırımı öngörülen kartelleşmeyi kısaca açıklayacak olursak; aslında rekabet etmesi gereken birden fazla mal veya hizmet sunan teşebbüsün ağız birliği etmişçesine benzer hareket etmesi demek kartelleşme. Kanunun cezlanadırması gerektiğini öngördüğü, piyasaya ve vatandaşa zararı dokunana bir fiil.
Yanlış anlaşılmasın; amacım kimseyi suçlamalarla itham etmek değil. Kimse durduk yere tepki toplamak istemez. Amacım sadece seherlemelerde dostlar arasında konuşulan bir konuya ilçe çapında dikkat çekmek; bu konudan muzdarip olanalara “yalnız/haksız değilsiniz, sizin gibi düşünenler de var hem de oldukça fazlalar” demek. Bir de ilçemizin müteahit ve inşaat firmalarının dikkatini kendi çıkarları adına bu konuya çekmek. Zira siz de farkediyorsunuzdur, ilçemizde metal konstrüksüyonlu prefabrik ev sayıları gitgide artıyor. 70.000 TL’ye dubleks ev sahibi olabileceğiniz bu sektörede evinize 1-2 haftada kavuşmanız mümkün.
İşin garibi; bu kadar pahallıya satılan işyerleri ve konutlar karlı birer yatırım aracı olmaktan da uzak. Zira kira bedelleri yukarıda da belirttiğim üzere oldukça düşük. 120.000 Dolar para istenen bir apartman dairesine yıllık 3.000 Dolardan kiracı bulunsa,40 yılda ancak kendini amorti etmiş oluyor. Amortisman olayına hiç girmedim daha dikkat ederseniz.
Sözün özü; ülkede mevcut iktidarın “inşaat ya resulallah” düsturuyla hareket etmesi dolayısıyla arzın talebi geçmesi sonucu, ekonomi otoritecelerince yakın bir zamanda patlayacağı belirtilen emlak balonu Samandağ’ında yuvalar yıkmasın. Benim tek derdim bu, hem de haklı çıkmamak pahasına…
Konunun uzmanları ile halktan kişilerin konuyla ilgili yapmış olduğu incelemelere şu adresten erişebilirsiniz: https://eksisozluk.com/emlak-balonu–1694625